Ġimgħa ilu f'Parma

Ġimgħa ilu kont Parma għal tnedija ta' ktieb. Il-ktieb, Racconti Senza Dogana, ippubblikat minn Gremese Editore, u li kien jinkludi ħamsa u għoxrin novella, waħda minn kull pajjiż-membru ta' l-Unjoni Ewropea, kien miġbur mill-PEN Club Taljan fl-okkażjoni tal-presidenza Taljana ta' l-Unjoni Ewropea. Din ma kinitx l-ewwel darba li xogħol minn tiegħi ntgħażel biex jidher f'pubblikazzjoni speċjali ta' l-Unjoni Ewropea: l-okkażjoni l-oħra kienet poeżija ppubblikata f'antoloġija maħruġa mill-presidenza Belġjana xi snin ilu. Ma nafx meta kien eżatt u jien għażżien wisq biex immur niċċekkja issa. Il-pubblikazzjoni Taljana, li kienet tinkludi n-novelli fil-lingwa oriġinali u traduzzjoni għat-Taljan, kienet waħda miktuba minn awturi li kellhom 35 jew inqas. Erbat ijiem wara t-tnedija għalaqt 36. Imma insomma....

Xiħadd bagħat press release fl-istampa lokali li fiha kien hemm imħabbar dan l-avveniment. Kien hemm miktub ukoll li jien kont qiegħed nirrappreżenta lil Malta. Din li jien kont qiegħed "nirrappreżenta lil Malta" laqtitni mhux ftit u ġegħlitni naħseb. Kollox sew. ktibt in-novella apposta għal din l-antoloġija, u ċ-Ċentru Kulturali Taljan f'Malta ikkuntattjani bil-ħsieb li din in-novella tkun il-kontribuzzjoni Maltija għall-pubblikazzjoni Taljana. Iżda jekk wiehed kellu jistaqini x'hemm 'Malti' fin-novella, kont nibqa' bla kliem. Jekk xejn, in-novella tirrappreżenta lili: il-preokkupazzjonijiet tiegħi bis-soċjeta' kontemporanja (Maltija u barranija), anki jekk hija bbaħata f'Malta b'karattri Maltin tneħħi wieħed jew tnejn. Madankollu dan ma jfissirx li din in-novella tirrappreżenta lil Malta. B'kumbinazzjoni jien kittieb li twieled u għadu jgħix f'Malta, kollox sew, u l-istorja tiegħi dehret miktuba bil-Malti kif ukoll bit-Taljan.

Minix daqstant ċert li huwa xi unur tirrappreżenta lil Malta. Għax bla ma rrid nistaqsi lili nnifsi x'tani dal-pajjiż biex inħossni obbligat lejh tant li nasal nirrappreżentah. X'tawni l-istituzzjonijiet għolja ta' Malta lili? X'tawni l-potenzi Maltin? X'tani l-poplu Malti? U jekk it-tweġiba, bħalma nahseb li hi, hija "xejn", allura nibqa' nistaqsi l-għala għandi jien nirrappreżenta lil dan il-pajjiż. Iżda hemm mistoqsijiet oħrajn li suppost għandhom jiġu qabel dawn. Xi jfisser li tirrappreżenta lil Malta? X'inhi din Malta? Nifhem li hemm grupp ta' politiċi li jirrappreżentaw lill-poplu wara li dan eleġġiehom biex jagħmlu propju hekk. Nifhem li hemm president, anki jekk din hija kariga bla siwi, li ġie 'elett' mill-gvern li ġie elett mill-poplu. Nista' nifhem ukoll li hemm ħdax-il persuna li jilbsu l-flokk nazzjonali u jiġru wara l-ballun jirrappreżentaw lil Malta. Iżda fil-każ ta' kittieb, x'aktarx l-aktar ħlejqa egoċentrika u egoista li jista' jkun hawn fuq wiċċ l-art, din ir-rappreżentazzjoni ssir xiħaġa skomda.

Dan biex ma ngħidx ukoll li filwaqt li pubblikatur Taljan li ma jafnix minn Adam, ħareġ flusu biex jippubblikali xogħli, meta f'Malta - dik li suppost kont qiegħed nirrappreżenta f'Parma - ħadd ma indenja jagħmel hekk, tneħħi dak is-semi miġnun ta' Mark Vella tal-Minima Publishers. Biex ma nsemmix ukoll li l-illustri poeti Maltin ta' qabli ma tawnix il-Premju Letterarju s-sena l-oħra u minflok tawni t-tieni post. Dakinhar inqala' kjass minuskulu li jien, konxjament, irrifjutajt li nipparteċipa fih. Dan huwa dak li 'Malta' tatni. U jien, insib ruħi Parma 'nirrappreżentaha'.

Ninsabu Parma, fir-raħal żgħir ta' Compiano, mitluf qalb muntanji sbieħ iħaddru. Fuq il-quċċata ta' waħda minn dawn l-għoljiet hemm kastell. F'dan il-kastell hemm miġbura l-krema tal-kittieba Taljani, fosthom il-poetessa Alda Merini, maħmuġa tinten b’ilbies tal-ħabba gozz. Ma' dawn hemm ħamsa u għoxrin kittieb żagħżugħ mill-Ewropa l-Ġdida, kif issa kulħadd qiegħed isejħilha. Hemm ukoll ħafna nies ta' l-alta societa', imdawra b'politiċi Taljani, fosthom is-Sindku ta' Compiano u l-Ambaxxatur Taljan għall-Kultura (in-nomenklatura eżatta tiegħu, flimkien ma' ismu, insejthom). Tneħħi lil Merini u lil dik il-ġgajta żgħażagħ Ewropej, kulħadd donnu mudell għall-ħwejjeġ ta' Versace. Hemm kunċert fi knisja żgħira. Il-pjanista, teatrali kemm tridu, qiegħed idoqq il-marċ funebru ta' Chopin. F'daqqa waħda jdoqq il-mobile ta' xiħadd. U kulħadd jitkaża ovvjament.